در نگاه اول باید تعریفی مشخص از افسردگی داشته باشیم تا بعد بتوانیم به علائم و راههای درمان آن اشاره کنیم.
افسردگی به عنوان یک اختلال خلقی طبقه بندی میشود که ممکن است در فرد با احساس غم و اندوه و عصبانیت توصیف شود که این امر باعث تداخل در فعالیتهای روزمره فرد میگردد. امروزه این بیماری در بین بزرگسالان رواج زیادی داشته است. افراد ممکن است افسردگی را به طرق مختلف تجربه کنند که باعث کاهش کارایی و از دست رفتن زمان شده که در برخی موارد باعث ایجاد شرایط مزمن هم میشود و تاثیر مستقیمی بر روی سلامتی فرد میگذارد.
البته باید درک کنید که گاهی اوقات احساس ضعف جزئی طبیعی از زندگی است. حوادثی که باعث احساس غم در فرد میشوند برای هر انسانی امکان دارد اتفاق بیفتد، اگر این شرایط را درک کنید میتوانید با آن کنار بیایید. افسردگی از نگاه پزشکی یک بیماری جدی بوده و اگر درمان نشود امکان دارد دامنه بیشتری گرفته و خطرناک شود و زندگی فرد را تحت تأثیر خودش قرار دهد.
علائم افسردگی
این بیماری میتواند چیزی بیش از یک حالت غم و احساس ناامیدی باشد. زمانی که افسردگی در فرد شدت میگیرد بر روحیه فرد تاثیر میگذارد و در هر فردی خود را متفاوت نشان میدهد.
مطلب مرتبط: چرا در پاییز دچار افسردگی میشویم؟
تاثیرات افسردگی بر روی مردان
با تغییر خلق و خو، عصبانیت و پرخاشگری، تحریک پذیری، اضطراب، بی قراری، احساس پوچی، غم، ناامیدی، رفتارهایی مانند از دست دادن علاقه، لذت نبردن از فعالیتهای مورد علاقه، احساس خستگی، فکر خودکشی، کاهش میل جنسی، عدم عملکرد جنسی، عدم توانایی در تمرکز، دشواری در انجام کارها، تاخیر در پاسخها هنگام مکالمات، بی خوابی، خواب ناآرام، خواب آلودگی بیش از حد، نخوابیدن در طول شب را تجربه خواهند کرد.
علائم افسردگی در زنان
تغییر در خلق و خو مانند: تحریک پذیری و واکنش نشان دادن سریع. از لحاظ عاطفی احساس غم یا حس تهی بودن، اضطراب و یا ناامیدی. رفتارهایی مانند از دست دادن علاقه به فعالیتهای مورد علاقه و کناره گیریهای اجتماعی و فکر به خودکشی.
از لحاظ شناختی علائمی مانند کم صحبت کردن و بیشتر در فکر فرو رفتن را تجربه خواهند کرد.
مشکل خوابیدن در طول شب، بیدار شدن زود هنگام و یا خواب زیاد. از لحاظ جسمی کاهش انرژی، خستگی زیاد، تغییر در اشتها، تغییر وزن و سردرد مکرر را تجربه میکنند.
در کودکان علائم افسردگی میتواند اینگونه باشد:
عصبانیت، مشکل در مدرسه و یا امتناع از رفتن به مدرسه، اجتناب به بازی با همسن و سالان خود، مشکل در تمرکز و کاهش عملکرد مفید در مدرسه، تغییرات چشمگیر در خواب، تغییر در اشتها و مشکلات گوارشی. البته علائم میتوانند فراتر از مواردی که در بالا اشاره شده باشند اما اگر هر تغییری در رفتار فرزند شما پیش آمد که به دنبال آن یکی از این موارد را مشاهده کردید، حتما با روانشناس کودک در ارتباط باشید.
علل شایع ایجاد افسردگی
- سابقه خانوادگی: اگر در خانواده شما کسی دچار اختلالات خلقی و افسردگی بوده باشد شما در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آن هستید.
- ضربه در دوران کودکی: برخی از رویدادها و اتفاقات در گذشته بر نحوه واکنش شما در برابر ترس و موقعیتهای استرس زا تاثیر زیادی میگذارند.
- مشکلات ساختاری مغزی شما که اگر در لوب پیشانی مغز شما فعالیت کمتری داشته باشد، خطر افسردگی بیشتری شما را تهدید میکند. البته گاهی بیماریهای مزمن و بی خوابی در کنار اختلال بیش فعالی و کمبود توجه باعث میگردد فرد دچار این مشکل شود.
- سابقه استفاده از مواد مخدر و یا مشروبات الکلی نیز میتواند باعث افسردگی شود.
برای تست افسردگی در شما، آزمایش واحدی وجود ندارد اما ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی شما میتواند براساس علائم و ارزیابیهای روانشناختی در شما تست را بگیرد. در بسیاری از موارد از شما سوالاتی در رابطه با حالات روحی، اشتها، الگوی خواب، سطح فعالیت، اندیشه و طرز تفکر پرسیده میشود که البته از آنجایی که افسردگی رابطه مستقیمی با مشکلات سلامتی داشته است ممکن است پزشک معالج، شما را معاینه فیزیکی نیز کند و از شما درخواست انجام آزمایشات خون را داشته باشد تا مشکلات تیروئید و کمبود ویتامین D نداشته باشید.
انواع افسردگی
بسته به شدت و علائم، آن را میتوان تقسیم بندی کرد. برخی از افراد ممکن است دورههای خفیف و موقتی را تجربه کنند. در حالی که عدهای با افسردگی شدید و مداوم رو به رو میشوند.
دو نوع اصلی از افسردگی وجود دارد: افسردگی اساسی – اختلال افسردگی مداوم
اختلال افسردگی اساسی: این اختلال نوعی شدیدتر از این بیماری است که با احساس مداوم غم، ناامیدی و بی ارزشی همراه میباشد و به خودی خود از بین نمیرود.
برای تشخیص این نوع از افسردگی باید به مدت بیش از دو هفته، پنج مورد از علائم زیر را تجربه کنید:
- بیشتر روز احساس افسردگی میکنید.
- از دست دادن علاقه به کارهای منظم
- کاهش یا افزایش وزن قابل توجه
- سرعت تفکر یا حرکت کاهش داشته باشد.
- احساس بی ارزشی
- از دست دادن تمرکز و یا بلاتکلیفی
- افکار مکرر درباره مرگ و خودکشی
از نگاه مجمع روانپزشکی کشور آمریکا، اختلال افسردگی اساسی انواع مختلفی دارد که علائم مشخص شدهای دارند که در ادامه به آنها اشاره میشود:
- ویژگیهای غیر معمول
- پریشانی و اضطرب
- شروع پریود در دوران بارداری یا درست بعد از زایمان
- الگوهای فصلی
- ویژگیهای مالیخولیایی
- ویژگیهای روان پریشی
اختلال افسردگی مداوم
این نوع اختلال خفیف بوده اما مزمن است. برای تشخیص این نوع افسردگی بیمار باید علائم را دو سال در خود مشاهده کرده باشد. این نوع به علت طولانی بودن، امکان دارد بر زندگی شما تاثیرات طولانی مدتی را به همراه داشته باشد.
علائم افسردگی مداوم
- علاقه خود را به فعالیتهای روزانه از دست میدهید.
- احساس ناامیدی
- بهره وری پایین و دوری از فعالیتهای مفید
- عزت نفس پایین
افسردگی با موفقیت قابل درمان است، اما مهم است که به برنامه درمانی خود پایبند باشید.
درمان افسردگی
زندگی با اختلال افسردگی دشوار است، اما درمان این اختلال روی جدیدی از زندگی را برای شما آشکار میکند و به بهبود کیفیت زندگی شما بسیار کمک میکند. در درمان افسردگی ممکن است یک مورد از درمان در شما جوابگو بوده باشد و یا ترکیبی از گزینههای درمان لازم باشد تا شما بتوانید از این بیماری عبور کنید که تمام این موارد را پزشک معالج شما تشخیص خواهد داد.
امکان دارد برای درمان این بیماری در شما از دارو استفاده شود که این داروها از انواع داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب، داروهای ضد روان پریشی و هر نوع دارویی که برای درمان این بیماری استفاده میشود که داری مزایا و خطرات بالقوهای نیز میباشد.
روان درمانی یک روش برای درمان افسردگی در بعضی از بیماریها میباشد، که صحبت با یک روان درمانگر در درمان آن کمک زیادی میکند، به شما در یادگیری مهارتهای کنار آمدن با احساسات منفی کمک شایانی میکند. امکان دارد لازم باشد درمان جلسات خانوادگی و یا گروه درمانی نیز برای درمان این اختلال لازم گردد.
نور درمانی: قرار گرفتن در معرض نورهای خورشید و نور سفید به تنظیم خلق و خوی شما و بهبود علائم افسردگی کمک میکند. نور درمانی معمولا در اختلال عاطفی فصلی به کار میرود که به آن افسردگی فصلی نیز میگویند.
درمانهای جایگزین: در مورد طب سوزنی یا یوگا و مدیتیشن از پزشک خود سوال کنید. برخی از مکملهای گیاهی نیز برای درمان افسردگی استفاده میشوند. قبل از مصرف هر نوع مکمل و دارویی باید نظر پزشک خود را بدانید زیرا در صورت استفاده نابجا، این بیماری را بدتر کرده و یا اثربخشی دارو را کاهش میدهند.
ورزش: سه تا پنج روز در هفته را برای ورزش اختصاص دهید تا با تولید اندورفین در بدن روحیه خود را بهبود ببخشید.
از مصرف الکل و مواد مخدر خودداری کنید: نوشیدن و یا استعمال دخانیات باعث زیاد شدن علائم افسردگی در شما میگردد.
برای اینکه این بیماری در شما درمان شود بهتر است یاد بگیرید چگونه نه بگویید، مرزهایی برای زندگی شغلی و شخصی خود داشته باشید تا احساس بهتری را تجربه کنید، مراقب خودتان باشید، با مراقبت از خود میتوانید علائم آن را در خود بهبود بخشیده و از این بیماری دور بمانید. غذاهایی که در آنها اسید چرب امگا ۳، زنجبیل وحشی، ترنج و ویتامینها وجود دارد مصرف کنید چو در عملکرد بدن مهم موثر هستند و برای کاهش علائم افسردگی مفید میباشند.
در نگاه آخر افسردگی قابل پیشگیری نیست و تشخیص علت این بیماری نیز دشوار است اما با داشتن زندگی سالم میتوانید از آن جلوگیری کنید.
افسردگی و اضطراب
افسردگی و اضطراب میتوانند همزمان در فرد رخ دهند. تحقیقات نشان داده است که بیش از ۷۰ افراد مبتلا به اختلالات افسردگی، علائم اضطراب نیز دارند. اگرچه تصور میشود که علت آنها چیزهای مختلفی باشد، افسردگی و اضطراب میتوانند چندین علائم مشابه ایجاد کنند که شامل موارد زیر است:
- تحریک پذیری
- مشکل در حافظه و تمرکز
- مشکلات خواب
این دو بیماری همچنین دارای برخی از درمانهای مشترک هستند. اضطراب و افسردگی را میتوان با موارد زیر درمان کرد:
دارو درمانی، درمان رفتاری – شناختی، درمانهای جایگزین، از جمله هیپنوتیزم درمانی
اگر فکر میکنید علائم هر یک از این شرایط یا هر دو را تجربه کردهاید، با یک روانشناس صحبت کنید. میتوانید با آنها همکاری کنید تا علائم اضطراب و افسردگی همزمان و نحوه درمان آنها را شناسایی کرده و درمان خود را شروع کنید.
افسردگی و وسواس فکری
وسواس فکری نوعی اختلال اضطراب است که باعث ایجاد افکار، اصرارها و ترسهای ناخواسته و مکرر میشود. افرادی که مبتلا به اختلال وسواس فکری هستند مرتباً خود را درگیر یک وسواس میدانند. اگر این رفتارها را داشته باشید، ممکن است به خاطر آنها احساس انزوا کنید که منجر به کناره گیری از دوستان و موقعیتهای اجتماعی میشود و میتواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.